नागपूर : “वंदे मातरम् ..” या राष्ट्रीय गीताला दीडशे वर्ष पूर्ण झाल्याबद्दल नागपूर जिल्ह्यामध्ये शालेय विद्यार्थ्यांच्या सामूहीक “वंदे मातरम्” गायनाचे आयोजन करण्यात आले होते. नागपूरच्या सक्करदरा येथील कार्यक्रमात केंद्रीय मंत्री नितीन गडकरी सहभागी झाले. नागपूरमध्ये एकाचवेळी तीस हजार विद्यार्थ्यांनी “वंदे मातरम्” गाऊन वर्ल्ड रेकॉर्ड केला. हा रेकॉर्ड आता गिनीज बुकमध्ये नोंदवला गेला आहे.
भारत मातेला वंदन करणारे राष्ट्रीय गीत ‘वंदे मातरम’ १५० वर्षांपूर्वी कार्तिक शुद्ध नवमीला लिहिले गेले. ही तिथी कुष्माण्डा नवमी या नावेही ओळखली जाते. या तिथीला देवीने जसा कुष्मांडा नावाच्या राक्षसाचा वध केला आणि देवतांना अभय दिले, त्याचप्रमाणे आपली भारत भूमी ब्रिटिशांच्या गुलामगिरीतून मुक्त झाली म्हणून तत्कालीन प्रख्यात कादंबरीकार आणि कवी बंकिमचंद्र चॅटर्जी यांनी हे राष्ट्रीय गीत लिहिले. बालपणापासून आपण त्याचे एकच कडवे म्हणत आलो आहोत. मात्र चॅटर्जी यांनी त्याच काव्यात मातृभूमीच्या स्तुतीपर आणखी चार कडवी लिहिली आहेत.
वंदे मातरम् ही १८७० मध्ये बंकिमचंद्र चटर्जी यांनी उच्च संस्कृतमय बंगाली भाषेत लिहिलेली एक कविता आहे. त्यांनी ही कविता त्यांच्या १८८२ च्या आनंदमठ या बंगाली कादंबरीत समाविष्ट केली होती. ही कविता सर्वप्रथम रवींद्रनाथ टागोर यांनी १८९६ मध्ये भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसच्या अधिवेशनात गायली होती. . हे गीत १९८२ मध्ये त्यांच्या “आनंदमठ” नावाच्या कादंबरीत प्रकाशित झाले. हे गीत भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यात खूप महत्वाचे ठरले आणि आजही देशभक्तीचे प्रतीक मानले जाते.
हे गीत भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यात खूप महत्वाचे होते आणि आजही देशभक्तीचे प्रतीक म्हणून ओळखले जाते, असे काही जण म्हणतात. हे गीत अनेक लोकांनी गायले आहे, ज्यात सुधीर फडके, मास्टर कृष्णराव फुलंब्रीकर, विष्णुपंत पागनीस, केशवराव भोळे, ओंकारनाथ ठाकूर आणि इतर अनेक कलाकारांचा समावेश आहे. वंदे मातरम् हे महत्त्वाचे आहे कारण त्यामुळे भारतातील लोकांमध्ये देशभक्ती आणि राष्ट्रीय अभिमानाची भावना निर्माण झाली.
हे आपल्या समृद्ध सांस्कृतिक वारशाचे आणि भारताला एक स्वतंत्र आणि सार्वभौम राष्ट्र बनवण्यासाठी आपल्या पूर्वजांनी दिलेल्या बलिदानाचे स्मरण करून देते.हे गाणे आपल्याला आपल्या मातृभूमीचे रक्षण आणि रक्षण करण्याच्या आपल्या कर्तव्याची आठवण करून देते. म्हणून, या प्रजासत्ताक दिनी, भारतातील प्रत्येक नागरिक भारताचे राष्ट्रीय गीत – वंदे मातरम गाऊन आपल्या मातृभूमीचे स्मरण करतो आणि त्यांचा सन्मान करतो.