पालघर : जिल्ह्यात थॅलेसेमियाच्या ४२ रुग्णांना नियमित रक्तपुरवठा, थॅलेसेमिया मुक्तीकरिता प्रशासनाचे प्रयत्न

८ मे हा जागतिक थैलेसेमिया दिन म्हणून साजरा करण्यात येतो. त्याअनुषंगाने ८ मे रोजी एक पाऊल थॅलेसेमिया मुक्तीकडे या अभियानाचा शुभारंभ राज्यस्तरावरुन करण्यात येणार आहे. थॅलेसेमिया हा एक वंशपरंपरागत रक्त विकाराचा आजार आहे. ज्यामुळे शरीराची हिमोग्लोबिन आणि लाल रक्तपेशी निर्माण करण्याची क्षमता कमी होते अथवा पूर्णपणे थांबते. परिणामी थॅलेसेमियाग्रस्तांमध्ये शरीरातील रक्ताचे प्रमाण कमी होते. यामुळे थॅलेसेमिया रुग्णांना महिन्यातून किमान दोनवेळा रक्त द्यावे लागते.

थैलेसेमिया मायनर या व्यक्ति निरोगी असतात मात्र या व्यक्ति थैलेसेमिया आजाराच्या वाहक असतात. दोन वाहकांचा विवाह झाल्यास २५ टक्के संततीस बॅलेसेमिया मेजर आजार होऊ शकतो, तसेच ५० टक्के संतती ही थैलेसेमिया आजाराची वाहक असते व २५ टक्के सामान्य संतती होऊ शकते. विवाह करणारे जोडीदार हे थैलेसेमिया आजाराचे वाहक असल्यास त्यांना होणा-या अपत्याची थैलेसेमिया आजारासंबंधी तपासणी करणे आवश्यक आहे.

थॅलेसेमियाचे निदान करण्यासाठी डॉक्टर रक्त चाचणी करण्याचा सल्ला देतात. थॅलेसेमियाच्या उपचारांमध्ये नियमित रक्त संक्रमण, लोह-खुराक आणि काही गंभीर प्रकरणांमध्ये अस्थिमज्जा प्रत्यारोपण यांचा समावेश असतो. रुग्णांच्या रक्त संक्रमणासाठी ग्रामीण व उपजिल्हा रुग्णालये येथील रक्त साठवणूक केंद्राद्वारे विनामूल्य रक्त पुरविले जाते. जिल्हास्तरावर नियमितपणे थैलेसेमिया रुग्णांना दिव्यांग प्रमाणपत्र वितरीत करण्यात आले आहे.

पालघर येथील कांता हॉस्पिटलच्या डे केअर युनिटमध्ये आज थैलेसेमिया रुग्णांसोबत साजरा करण्यात आला. पालघर येथील महाराष्ट्र ब्लड बँक रुग्णांना विनामूल्य रक्त उपलब्ध करून देते. विवाह होत असताना वधू व वराची पत्रिका न जुळवता रक्तगट जुळवून तपासणे आवश्यक आहे त्यामुळे थॅलेसमियाग्रस्त रुग्ण तयार होण्यास आळा बसू शकतो असे महाराष्ट्र ब्लड बँकेच्या डॉ. वैशाली चव्हाण यांनी सांगितले.

थॅलेसेमियाचे प्रकार व लक्षणे

अल्फा थॅलेसेमिया, अल्फा थॅलेसेमिया मेजर, अल्फा थॅलेसेमिया मायनर, बीटा थॅलेसेमिया हे थैलेसेमियाचे प्रकार असून यामध्ये अ‍ॅनिमिया, सतत दम लागणे, थकवा येणे, श्वास अपुरा पडणे, छातीची धडधड वाढणे, चेहरा निस्तेज दिसणे, वेदना, हात-पायांची सूज, छातीत दुखणे इत्यादी लक्षणे आहेत.

उपचार बरा होण्यासाठी खर्चीक

रुग्णाची तीव्रता आणि वैद्यकीय आरोग्य यावर अवलंबून वेगवेगळ्या उपचार पद्धती वापरून थॅलेसेमिया बरा होऊ शकतो. थॅलेसेमिया उपचारासाठी स्टेम सेल किंवा अस्थिमज्जा प्रत्यारोपण अत्यंत प्रभावी पद्धती आहेत. मात्र हे उपचार अति खर्चिक असल्याने गरीब कुटुंब व ग्रामीण भागातील नागरिकांना हे परवडण्या जोगे नाही.

जिल्ह्यात थैलेसेमिया रुग्णसंख्या विचारात घेऊन आवश्यकतेनुसार एचएलए कॅम्प जिल्हांमध्ये आयोजित करण्यात येणार आहेत. बॅलेसेमिया आजारासंबंधी प्रभावी जनजागृती करण्यात येणार आहे. १०४ टोल फ्री नंबरवर यॅलेसेमियाबाबतची माहिती उपलब्ध करुन देण्यात येणार आहे.

This quiz is AI-generated and for edutainment purposes only.

डॉ. शशिकांत साळुंखे, सहायक जिल्हा आरोग्य अधिकारी