लोकमानस: चितमपल्लींबरोबर जंगल भ्रमंती

अधिकाऱ्यांनी आदर्श घ्यावा

‘एक झाड होते…’ हा अग्रलेख वाचला. चितमप्पली यांनी शासकीय सेवेत कर्तव्यापुरतेच मर्यादित न राहता नव्याने जंगलाची ओळख करून देण्याचे प्रयत्न केले. निवृत्तीनंतरही ते आपला अनुभव लेखनातून वाचकांसमोर मांडत राहिले. पण त्यांचे कार्य उपेक्षितच राहिले. शासकीय सेवा करणाऱ्यांनी आदर्श घ्यावा, असेच त्यांचे व्यक्तिमत्त्व होते.- डॉ. संजय धनवटे, वर्धा

भयग्रस्त जगातील विदूषक

‘जग ही एक रंगभूमी आहे,’ असे उद्गार शेक्सपियरचा नायक हॅम्लेटने काढले होते. पण अमेरिकन राष्ट्राध्यक्ष डोनॉल्ड ट्रम्प यांचे मते ‘जग ही एक सर्कस असून तिचा प्रमुख कलाकार विदूषक आहे’. आज जागतिक राजकारणात ते उत्साहाने विदूषकाचे भूमिका करत आहेत. प्रथम त्यांनी इस्रायल-इराण संघर्षात नाक खुपसले. इस्रायलची बाजू घेत त्यांनी इराणचा धार्मिक हुकूमशहा खामेनीला ताबडतोब बिनशर्त शरणागती पत्करायचा हुकूम सोडला. खामेनीने दाद दिली नाही. ट्रम्प परत गरजले ‘खामेनी कुठे लपला आहे हे आम्हाला ठाऊक आहे त्याला मारायचे की नाही हे आम्ही लवकरच ठरवू’. नंतर काही तासांनी ट्रम्प म्हणाले ‘आम्ही इराणला दोन आठवड्यांची मुदत देतो’ इराणचा ‘झुकणार नाही’ हा निर्धार पक्का होता. ट्रम्प यांच्या या कोलांट्याउड्यांना बहुधा अमेरिकेचे सेनाप्रमुख साथ देत नाहीत, असे दिसते. ट्रम्प यांचा हा विदूषकी आक्रस्ताळेपणा केव्हा थंडावेल माहीत नाही, पण काही काळ ते भयग्रस्त जगाचे मनोरंजन करत राहातील असे वाटते.- प्रभाकर भाटलेकर

हे शिक्षण आहे की शिक्षा?

‘तिसऱ्या भाषेच्या अंमलबजावणीची एससीईआरटीला घाई’ ही बातमी वाचली. एकीकडे विषय निवडीचे स्वातंत्र्य असे म्हणायचे आणि दुसरीकडे एकच विषय घेता येईल अशी परिस्थिती निर्माण करायची. धोरण राष्ट्रीय असेल तर काही राज्यांना तिसरी भाषा न घेण्याची मुभा कशी? पहिलीला प्रथमच हातात पेन, पेन्सिल धरणाऱ्या बालकाला एकच वेळेला तीनही भाषांची वर्णमाला लिहिणे आणि लक्षात ठेवणे सोपे वाटते का? त्यांना शिक्षण ही शिक्षाही वाटू शकते. अशी धोरणे राबवून सरकार विद्यार्थी आणि शिक्षकांच्या उत्साहावर विरजण टाकत आहे.- बागेश्री झांबरे, मनमाड (नाशिक)

त्रिभाषा सूत्र ही राजकीय पोळी

‘मुलांनी पहिलीपासून कोणतीही तिसरी भाषा का शिकायची?’ हे विश्लेषण वाचले. त्रिभाषा सूत्र हा राजकीय पोळी भाजून घेण्याचा प्रयत्न आहे. पहिले ते चौथीच्या विद्यार्थ्यांचा मराठी, इंग्रजी, गणित, परिसर अभ्यास, इतिहास या विषयांचा पाया रचणे गरजेचे असते. मूल्यशिक्षण देण्याची गरज आहे. राहिला विषय हिंदीचा. हिंदी ही देवनागरी लिपीत लिहिली जाणारी भाषा असल्यामुळे समजण्यास इतकी कठीण नाही. पूर्वीप्रमाणे वरच्या वर्गांत हिंदी वा संस्कृत वा शाळेत शिकविण्यात येणारी अन्य एखादी भाषा तिसरी भाषा म्हणून निवडण्याचा पर्याय आवश्यक आहे. सरकारने विद्यार्थ्यांच्या भविष्याचा विचार करून काळजीपूर्वक निर्णय घेणे गरजेचे आहे.-ओंकार मोकळे, सांगली

ही भाजपसाठी धोक्याची घंटा!

‘अखंड भारत हेच उत्तर!’ हा अग्रलेख आणि ‘देवेंद्रजी, या ‘पापा’ला क्षमा नाही…’ हा लेख (१९ जून) वाचला. असा पूर्वेतिहास असणाऱ्यांना पक्षात घेऊन देवेंद्र फडणवीस काय साधत आहेत? पूर्वी राष्ट्रवादीमधून ‘कचरा’ आलाच आहे! असेच होत राहिले, तर भाजपचे सामान्य मतदारही दूर जाण्यास वेळ लागणार नाही. निवडणुकीत भाजपला त्याची किंमत मोजावी लागली, तर त्याचा बोल सहाजिकच फडणवीस यांच्यावर जाणार आहे!-दिगंबर घैसास, नाचणे (रत्नागिरी)