Coffee Side-effects: आपल्यापैकी अनेकांसाठी दिवसाची सुरुवात कॉफीशिवाय होत नाही. ते आरामदायी, ऊर्जा देणारे आणि जगातील सर्वात जास्त सेवन केले जाणारे पेय आहे. परंतु, तुमचे सकाळचे पेय निरुपद्रवी वाटत असले तरी ते काही औषधांशी अशा प्रकारे संवाद साधू शकते, ज्यामुळे त्यांची प्रभाविता कमी होते किंवा त्याच्या दुष्परिणामांचा धोका वाढतो .

सामान्य सर्दीच्या गोळ्यांपासून ते अँटीडिप्रेससपर्यंत, कॅफिनचा शरीरावर होणारा परिणाम जलद ऊर्जा वाढवण्यापलीकडे जातो. चहामध्येदेखील कॅफिन असते, परंतु कॉफीइतकेच प्रमाण नसते आणि ते लोकांवर त्याच प्रकारे परिणाम करत असल्याचे दिसून येत नाही. कॉफी तुमच्या औषधांमध्ये कसा व्यत्यय आणू शकते आणि अशावेळी सुरक्षित कसे राहायचे, याबद्दल आम्ही तज्ज्ञांचा सल्ला घेतला.

१. सर्दी आणि फ्लूची औषधे

कॅफिन हे एक उत्तेजक आहे. सुडाफेडसारख्या सर्दी आणि फ्लूच्या औषधांमध्ये आढळणारे स्यूडोएफेड्रिन हे देखील एक उत्तेजक आहे. या दोन्ही गोष्टी एकत्र घेतल्यास त्याचे परिणाम वाढू शकतात, ज्यामुळे चिडचिड किंवा अस्वस्थता, डोकेदुखी, हाय ब्लड प्रेशर आणि निद्रानाश होऊ शकतो.

अनेक थंड औषधांमध्ये आधीच कॅफिनचे प्रमाण जास्त असते, ज्यामुळे हे धोके आणखी वाढतात. काही अभ्यास असेही सुचवतात की, स्यूडोएफेड्रिनबरोबर कॅफिनचे मिश्रण केल्याने रक्तातील साखर आणि शरीराचे तापमान वाढू शकते; विशेषतः मधुमेह असलेल्या लोकांसाठी. कॅफिनचे मिश्रण अॅम्फेटामाइन्ससारख्या ADHD औषधांसह किंवा कॅफिनसारखीच रासायनिक रचना असलेल्या थिओफिलिनसारख्या दम्याच्या औषधांसह घेतल्यास हाय ब्लड प्रेशर आणि झोपेचा अडथळा यांसारख्या दुष्परिणामांचा धोका वाढू शकतो.

२. थायरॉईड औषधे

लेव्होथायरॉक्सिन जो कमी सक्रिय थायरॉईडसाठी मानक उपचार आहे, हे औषध आणि तुमची सकाळची कॉफी एकत्र घेतल्यास अभ्यास दर्शविते की, लेव्होथायरॉक्सिन घेतल्यानंतर लगेच कॉफी प्यायल्याने त्याचे शोषण ५०% पर्यंत कमी होऊ शकते.

कॅफिन आतड्यांतील गतिशीलता वाढवते, ज्यामुळे औषध शोषण्यास कमी वेळ मिळतो. या परिणामांमुळे औषधाची जैवउपलब्धता कमी होते, म्हणजेच ते कमी प्रमाणात तुमच्या रक्तप्रवाहात आवश्यक असलेल्या ठिकाणी पोहोचते.

जर शोषण बिघडले तर हायपोथायरॉईडीझमची लक्षणे – थकवा, वजन वाढणे आणि बद्धकोष्ठता तुम्ही औषध योग्यरित्या घेत असाल तरीही यासह परत येऊ शकतात.

३. अँटीडिप्रेसस आणि अँटीसायकोटिक्स

कॅफिन आणि मानसिक आरोग्य औषधांमधील परस्परसंवाद अधिक गुंतागुंतीचा असू शकतो. सर्ट्रालाइन आणि सिटालोप्रामसारख्या निवडक सेरोटोनिन रीअपटेक इनहिबिटर (एसएसआरआय) ही एक प्रकारची अँटीडिप्रेसंट औषधे आहेत जी नैराश्य, चिंता आणि इतर मानसिक आजारांवर उपचार करण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात वापरली जातात. प्रयोगशाळेतील अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की, कॅफिन पोटात या औषधांशी बांधले जाऊ शकते, ज्यामुळे शोषण कमी होते आणि संभाव्यतः त्यांची प्रभाविता कमी होते.

४. वेदनाशामक

काही ओव्हर-द-काउंटर वेदनाशामक औषधांमध्ये एस्पिरिन किंवा पॅरासिटामॉल असलेले कॅफिनचा समावेश असतो. कॉफी पोट रिकामे होण्याच्या गतीला गती देऊन आणि पोट अधिक आम्लयुक्त बनवून या औषधांचे शोषण जलद करू शकते, ज्यामुळे एस्पिरिनसारख्या काही औषधांचे शोषण सुधारते.

जरी यामुळे वेदनाशामकांना जलद काम करण्यास मदत होऊ शकते, परंतु पोटात जळजळ किंवा रक्तस्त्राव यांसारख्या दुष्परिणामांचा धोकादेखील वाढू शकतो, विशेषतः जेव्हा कॅफिनच्या इतर स्रोतांसोबत एकत्र केले जाते. जरी कोणतेही गंभीर प्रकरण नोंदवले गेले नसले तरी सावधगिरी बाळगण्याचा सल्ला दिला जातो.

५. हृदयरोगाची औषधे

कॅफिनमुळे रक्तदाब आणि हृदय गती तात्पुरती वाढू शकते, जी सामान्यतः सेवनानंतर तीन ते चार तासांपर्यंत टिकते. रक्तदाबाची औषधे किंवा अनियमित हृदय लय (अ‍ॅरिथमिया) नियंत्रित करणारी औषधे घेणाऱ्या लोकांसाठी हे औषधांच्या अपेक्षित परिणामांना विरोध करू शकते.

याचा अर्थ असा नाही की हृदयरोग असलेल्या लोकांनी कॉफी पूर्णपणे टाळावी, परंतु त्यांनी त्यांच्या लक्षणांवर त्याचा कसा परिणाम होतो यावर लक्ष ठेवले पाहिजे आणि गरज पडल्यास त्याचे सेवन मर्यादित करण्याचा विचार केला पाहिजे.

तुम्ही काय करू शकता?

कॉफी तुमच्या दैनंदिन दिनचर्येचा भाग असू शकते, परंतु ते एक शक्तिशाली रासायनिक संयुग देखील आहे, जे तुमचे शरीर औषध कसे प्रक्रिया करते यावर प्रभाव टाकू शकते. ते व्यत्यय आणणार नाही याची खात्री करावी.

अशावेळी लेव्होथायरॉक्सिन किंवा बिस्फॉस्फोनेट्स रिकाम्या पोटी पाण्यासोबत घ्या आणि कॉफी पिण्यापूर्वी किंवा नाश्ता करण्यापूर्वी ३०-६० मिनिटे थांबा.

सर्दी आणि फ्लूच्या उपचारांबाबत, दम्याच्या उपचारांबाबत आणि एडीएचडी औषधांबाबत सावधगिरी बाळगा, कारण कॅफिनमुळे दुष्परिणाम वाढू शकतात.

जर तुम्ही अँटीडिप्रेसेंट्स, अँटीसायकोटिक्स किंवा रक्तदाबाची औषधे घेत असाल तर तुमच्या कॅफिनच्या सवयींबद्दल तुमच्या डॉक्टरांशी चर्चा करा.

जर तुम्हाला अस्वस्थता, निद्रानाश किंवा हृदयाची धडधड यांसारखे दुष्परिणाम जाणवत असतील तर सेवन कमी करण्याचा किंवा कॅफिन नसलेला पर्याय निवडण्याचा विचार करा.

प्रत्येक जण कॅफिनचे चयापचय वेगवेगळ्या प्रकारे करतो. काही लोकांना तीन कप घेतल्यानंतर बरे वाटते, तर काहींना फक्त एक कप घेतल्यानंतर दुष्परिणाम होतात. तुमचे शरीर कसे प्रतिसाद देते याकडे लक्ष द्या.

This quiz is AI-generated and for edutainment purposes only.

जर तुम्हाला कधी खात्री नसेल की तुमचे औषध आणि तुमची कॉफी एकत्र घ्यावी की नाही, अशावेळी तुम्ही तुमच्या फार्मासिस्ट किंवा डॉक्टरांना विचारा.