संजय कपूरला मधमाशीमुळे आला होता हॉर्ट अटॅक? मधमाशी चावल्यानंतर तुमच्या शरीरात काय घडतं? तज्ज्ञांनी केला खुलासा….

सेठ यांनी एएनआयला या वृत्ताची पुष्टी करताना म्हटले आहे की, “त्याचे आज इंग्लंडमध्ये निधन झाले: एक खूप मोठे दु:ख आहे आणि त्यांच्या कुटुंबिय आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांच्या दु:खात मी सहभागी आहे.” निधनापूर्वी संजय कपूर यांचा उद्योजक आणि माजी मॉडेल प्रिया सचदेव यांच्याशी दुसरा विवाह झाला होता.

मधमाशी चावल्याने खरचं हॉर्ट अटॅक येऊ शकतो का? ( can a bee sting really lead to a heart attack?)

इंडियन कॉलेज ऑफ कार्डिओलॉजीमध्ये जनरल सेक्रेटरी असलेले डॉ. सी एम नागेश यांनी दी इंडियन एक्स्प्रेसला याबाबत माहिती देताना सांगितले की, मधमाशी गिळल्याने गंभीर परिणाम होऊ शकतात. विशेषतः जर मधमाशीने एखाद्या व्यक्तीला आतून चावले असेल, जसे की घशाच्या आत, अन्ननलिकेत किंवा श्वसनमार्गात चावल्यास गंभीर परिणाम होऊ शकतात.”

ते सांगतात की,”मानवी शरीराच्या संवेदनशील भागात मधमाशी चावल्यास सूज येते, दाहकता जाणवते किंवा अ‍ॅनाफिलेक्सिस म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या सिस्टीमॅटिक ऍलर्जीक( systemic allergic) प्रतिक्रिया असा प्रतिसाद दिसून येतो. “फक्त मधमाशी चावल्याने थेट हृदयविकाराचा झटका येऊ शकत नाही, परंतु शरीराच्या तीव्र प्रतिक्रियेदरम्यान जर श्वसनमार्गात गंभीर बिघाड झाला असेल किंवा रक्तदाब जलद कमी झाला असेल तर, हृदय व रक्तवाहिन्यांसंबंधी प्रणालीवर लक्षणीय ताण येऊ शकतो,”असेही डॉ. नागेश यांनी स्पष्ट केले आहे.

पूर्वी कधी झाली नसलेल्या व्यक्तींनाही पहिल्यांदाच १. कोणालाही तीव्र ऍलर्जी होऊ शकते. अशा परिस्थितीत त्वरित वैद्यकीय मदत घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. कपूरच्या यांचे प्रकरण अत्यंत दुर्दैवी आणि दुर्मिळ होते.

या प्रकरणामुळे मधमाशी चावते तेव्हा शरीरात काय घडतं हे जाणून घेण्याची उत्सुकता निर्माण झाली.

मधमाशी तुम्हाला चावते तेव्हा काय होते?(What happens when a bee stings you?)

नोएडा येथील शारदा हॉस्पिटलमधील एमडी (इंटर्नल मेडिसिन) डॉ. श्रेय श्रीवास्तव यांच्या मते, मधमाशांनी अनेक वेळा चावणे ही वैद्यकीय आणीबाणीची परिस्थिती आहे. “हेमॅटुरिया किंवा श्वास घेण्यास त्रास होणे यासारख्या उशिरा येणाऱ्या सिस्टेमिक लक्षणांकडे नेहमी लक्ष ठेवा,” असे त्यांनी नमूद केले.

मधमाशीने चावल्यास काय होते याचे स्टेप बाय स्टेप विश्लेषण येथे दिले आहे:

• १) जेव्हा मधमाशी तुम्हाला पहिल्यांदा चावते तेव्हा त्याचा डंक तुमच्या त्वचेतच राहतो आणि सतत विष सोडत राहतो.
• २) तुम्हाला त्या जागी तीव्र वेदना जाणवतील, ज्यासह सहसा सूज आणि लालसरपणा येतो.
• ३) मधमाशीच्या चाव्यामुळे बाहेर पडणार्‍या हिस्टामाइनमुळे तिथे खाज सुटणे आणि दाह होतो.
• ४) मधमाशी अनेक वेळा चावल्याने हेमॅटुरिया (hematuria) होऊ शकतो, म्हणजेच लघवीत रक्त येणे, मूत्रपिंडाला तीव्र दुखापत होणे आणि ग्लोमेरुलोनेफ्रायटिस (glomerulonephritis) होऊ शकतो.
• (ग्लोमेरुलोनेफ्रायटिस म्हणजे मूत्रपिंडाच्या आजार ज्यामध्ये मूत्रपिंडांमधील लहान रक्तवाहिन्यामध्ये दाहकता होते. मूत्रपिंडातील लहान रक्तवाहिन्या असतात ज्या रक्तातील कचरा आणि अतिरिक्त द्रवपदार्थ बाहेर काढून टाकण्यासाठी जबाबदार असतात.
• ५) कधीकधी, जर रुग्णाला तीव्र ऍलर्जीक प्रतिक्रिया (अ‍ॅनाफिलेक्सिस) अनुभवली तर त्यामुळे श्वसन मार्गात सूज येणे, गुदमरल्यासारखे वाटणे, हायपोटेन्शन (Hypotension) किंवा अंतर्गत अवयवांचा त्रास होऊ शकतो.

तुमचा तात्काळ उपाय काय असावा?(What should your immediate course of action be?)

जेव्हा तुम्हाला विचारले गेले की, तुमचा तात्काळ उपाय काय असावा, तेव्हा डॉ. श्रीवास्तव यांनी स्पष्ट केले की,”डंक लवकरात लवकर काढून टाकणे हा पहिला उपाय असावा. “तो खरवडून काढा, दाबू नका,” असा त्यांनी इशारा दिला. त्यानंतर, ती जागा साबण आणि पाण्याने धुवा आणि कोल्ड कॉम्प्रेस लावा. जर तुमच्याकडे ते उपलब्ध असेल तर तोंडावाटे अँटीहिस्टामाइन किंवा वेदनाशामक औषध द्या. “अ‍ॅनाफिलेक्सिसची( anaphylaxis) लक्षणे तपासा – जर तुम्हाला काही लक्षणे आढळली तर एपिनेफ्रिन ऑटो-इंजेक्टर (epinephrine auto-injector) वापरा आणि ताबडतोब आपत्कालीन मदत घ्या,” असा सल्ला त्यांनी दिला.

(एपिनेफ्रिन ऑटो-इंजेक्टर हे एक वैद्यकीय उपकरण आहे जे गंभीर ऍलर्जीक प्रतिक्रियांवर (अ‍ॅनाफिलेक्सिस) उपचार करण्यासाठी एपिनेफ्रिन (अ‍ॅड्रेनालाईन) चा अचूक डोस देण्यासाठी डिझाइन केलेले आहे. ते मांडीवर बाहेरच्या बाजूने इंजेक्शनसारखे टोचून दिले जाते. )