ताप आल्यावर तुम्हीही पॅरासिटामॉल घेत असाल तर सावधान! डॉक्टरांनी सांगितले, एक चूक पडू शकते महागात

डॉ. कपिल अडवाणी यांनी सांगितले की, लोक पॅरासिटामॉल पूर्णपणे निरुपद्रवी आहे असे समजून घेतात, कारण ते सहज उपलब्ध आहे, परंतु शरीर लक्षात ठेवते. नियमित सेवनाने यकृताचे नुकसान होऊ शकते, मूत्रपिंडांवर ताण येऊ शकतो आणि तुमच्या रक्तदाबातही अडथळा येऊ शकतो. बऱ्याचदा, आपण स्वतः औषधोपचार करण्याचा प्रयत्न करतो आणि गोळ्या घेतो. परंतु, असे केल्याने आपल्या शरीराचे दीर्घकालीन नुकसान होऊ शकते. दरम्यान, तापाच्या वेळी रिकाम्या पोटी पॅरासिटामॉल घेतल्यास काय परिणाम होतो जाणून घ्या.

“तापासाठी रिकाम्या पोटी पॅरासिटामॉल घेणे सामान्यतः सुरक्षित मानले जाते आणि त्यामुळे लक्षणे लवकर दूर होतात, कारण अन्नाशिवाय रक्तप्रवाहात त्याचे शोषण जलद होते. जरी पॅरासिटामॉल मुख्यतः यकृताद्वारे प्रक्रिया केले जात असले तरी रिकाम्या पोटी ते शिफारस केलेल्या डोसमध्ये घेतल्यास यकृतावर ताण येण्याचा धोका वाढत नाही, तसेच ते गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल जळजळ निर्माण करत नाही,” असे त्यांनी स्पष्ट केले.

डॉ. अडवाणी यांच्या मते, यूकेमधील एनएचएससह अनेक वैद्यकीय व्यावसायिक आणि आरोग्य संस्था रिकाम्या पोटी पॅरासिटामॉल घेण्याचा सल्ला देतात, पोटाच्या आवरणावर त्याचा सौम्य परिणाम आणि तीव्र परिस्थितीत वेदना आणि ताप जलद कमी होण्याच्या फायद्यांवर प्रकाश टाकतात. तरीही त्यांनी इशारा दिला की ज्यांना मळमळ होण्याची शक्यता असते ते अतिरिक्त आरामासाठी ते अन्नासोबत घेण्याचा पर्याय निवडू शकतात.

जर तुम्ही औषधांचा अति वापर केला तर?

“पॅरासिटामॉल हे जगात सर्वाधिक वापरल्या जाणाऱ्या औषधांपैकी एक आहे. प्रौढांसाठी दररोज चार ग्रॅम (सुमारे आठ ५०० मिलीग्राम गोळ्या) ही कमाल मर्यादा आहे, पण ती दररोजची कमाल मर्यादा आहे. दुर्दैवाने, बरेच लोक जास्त विचार न करता आठवड्यातून अनेक वेळा ते घेतात,” असे त्यांनी सांगितले. २०१९ च्या अभ्यासानुसार, शिफारस केलेल्या मर्यादेतही दीर्घकालीन वापरामुळे यकृतातील एंझाइमची पातळी वाढू शकते, जे यकृतावरील ताण दर्शवते. मद्यपान करणाऱ्या, आधीच यकृताच्या आजार असलेल्या किंवा कमी वजनाच्या लोकांसाठी यकृताचे नुकसान हा एक गंभीर धोका आहे.

२०२२ च्या एका अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की, एकाच दिवशी ४ ग्रॅम या प्रमाणात पॅरासिटामॉल दोन आठवडे घेतल्याने उच्च रक्तदाब असलेल्यांमध्ये रक्तदाब वाढतो, असे डॉ. अडवाणी यांनी २०१५ च्या एका जुन्या अभ्यासाचा उल्लेख करत म्हटले आहे. ज्यामध्ये नियमित वापर (दोन-चार ग्रॅम/दिवस) पोटदुखीशी जोडला गेला होता आणि तीन ग्रॅमपेक्षा जास्त डोस घेतल्यास पोटातील रक्तस्त्राव होण्याचा धोका जास्त असतो. “प्रौढांसाठी दररोज जास्तीत जास्त ४ ग्रॅम डोस ओलांडणे यासारखे महत्त्वाचे धोके टाळणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे, कारण यामुळे यकृत विषारी होऊ शकते,” असे ते म्हणाले. अधिक मार्गदर्शनासाठी तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांशी किंवा फार्मासिस्टशी संपर्क साधावा.