International Yoga Day Date 2025: योग ही एक मन आणि शरीराद्वारे केला जाणारा सराव आहे जी हजारो वर्षांपूर्वी प्राचीन भारतात उगम पावली. त्यात अनेक शारीरिक आसने (आसन), श्वास घेण्याच्या पद्धती (प्राणायाम), ध्यान यांचा समावेश आहे . योगाचाचा उद्देश एखाद्या व्यक्तीचे शारीरिक आरोग्य, मानसिक स्पष्टता, भावनिक संतुलन आणि आध्यात्मिक कल्याण सुधारणे आहे. ‘योग’ हा शब्द संस्कृतमधून आला आहे आणि त्याचा अर्थ जोडणे किंवा एकत्र येणे, शरीर आणि जागरूकता यांचे एकीकरण दर्शवणे असा होतो.
२०२५ मध्ये आंतरराष्ट्रीय योग दिन कधी आहे?(When is International Yoga Day in 2025?)
दरवर्षी २१ जून रोजी, योगाच्या अनेक फायद्यांबद्दल जागरूकता निर्माण करण्यासाठी जगभरात आंतरराष्ट्रीय योग दिन साजरा केला जातो. हा दिवस कल्याण आणि चांगल्या आरोग्याला प्रोत्साहन देणारे व्यासपीठ म्हणून काम करतो.
या वर्षीच्या आंतरराष्ट्रीय योग दिन २०२५ च्या आधी, चला त्याचा इतिहास आणि काही आश्चर्यकारक तथ्ये पाहूया:
आंतरराष्ट्रीय योग दिन कधीपासून सुरू झाला? When Did International Yoga Day Start?
शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यासाठी फायद्यांसाठी ओळखल्या जाणाऱ्या योगाचा जगभरात वापर केला जातो आणि विशेषतः पश्चिमेकडील देशांमध्ये त्याची लोकप्रियता वाढतच आहे. आंतरराष्ट्रीय स्तरावर त्याची लोकप्रियता लक्षात घेता, संयुक्त राष्ट्रांनी ११ डिसेंबर २०१४ रोजी ठराव ६९/१३१ सह २१ जून हा दिवस आंतरराष्ट्रीय योग दिन म्हणून घोषित केला.
संयुक्त राष्ट्रांच्या मते, भारताने आंतरराष्ट्रीय योग दिन निर्माण करण्यासाठी ठरावाचा प्रस्ताव मांडला, ज्याला विक्रमी १७५ सदस्य राष्ट्रांनी पाठिंबा दिला. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी ६९ व्या महासभेच्या उद्घाटनादरम्यान हा प्रस्ताव सुरुवातीला मांडला होता, जेव्हा त्यांनी म्हटले होते की, “योग ही आपल्या प्राचीन परंपरेतील एक अद्भुत देणगी आहे.
हे मन आणि शरीर, विचार आणि कृती यांचे एकात्मता दर्शवते. योगा हा एक समग्र दृष्टिकोन जो आपल्या आरोग्यासाठी आणि कल्याणासाठी फायदेशीर आहे. योग म्हणजे केवळ तंदुरुस्ती नाही; तर ती स्वतःशी, जगाशी आणि निसर्गाशी एकतेची भावना शोधण्याची एक पद्धत आहे.”
या वर्षी ११ वा आंतरराष्ट्रीय योग दिन साजरा केला जात आहे, ज्यामध्ये ‘एक पृथ्वी, एक आरोग्यासाठी योग’ ही थीम आहे, जी एक आवश्यक सत्य अधोरेखित करते: वैयक्तिक कल्याण आणि जागतिक आरोग्य हे कायमचे जोडलेले आहेत.
या वर्षी ११ वा आंतरराष्ट्रीय योग दिन साजरा केला जात आहे, ज्याची थीम ‘एक पृथ्वी, एक आरोग्यासाठी योग’ आहे. या थीमनुसार, वैयक्तिक आरोग्य आणि जागतिक आरोग्य हे कायमचे जोडलेले आहेत हे एक महत्त्वाचे सत्य अधोरेखित होते.
आंतरराष्ट्रीय योग दिनानिमित्त सर्वात मोठे गिनीज रेकॉर्ड कोणते आहेत? (What Are the Biggest Guinness Records Set on International Yoga Day?)
तुम्हाला माहिती आहे का की, आंतरराष्ट्रीय योग दिनाने फक्त एकच नाही तर दोन जागतिक विक्रम केले आहेत? २१ जून २०१५ रोजी नवी दिल्ली येथे झालेल्या भव्य कार्यक्रमाने (पहिला आंतरराष्ट्रीय योग दिन) दोन गिनीज वर्ल्ड रेकॉर्ड्स मिळवले: एक सर्वात मोठ्या योग सत्रासाठी, ज्यामध्ये ३५,९८५ सहभागी होते आणि दुसरे एका सत्रात सर्वाधिक राष्ट्रीयत्वाचे (८४) लोक होते.
पीआयबीच्या प्रसिद्धीपत्रकानुसार, या वर्षी, आंतरराष्ट्रीय योग दिन आंध्र प्रदेशातील विशाखापट्टणम येथे एका भव्य कार्यक्रमाने साजरा केला जाईल, जिथे पंतप्रधान श्री नरेंद्र मोदी पाच लाखांहून अधिक सहभागींसह कॉमन योगा प्रोटोकॉल (सीवायपी) सत्राचे नेतृत्व करतील.
देशभरातील एक लाखाहून अधिक ठिकाणी योग संगम सत्रे देखील होतील, ज्यामुळे तो इतिहासातील सर्वात मोठा योग प्रात्यक्षिकांपैकी एक होईल.
आंतरराष्ट्रीय योग दिन कसा साजरा करायचा(How to celebrate International Yoga Day)
स्थानिक योग कार्यक्रमात सामील व्हा(Join a Local Yoga Event)
अनेक समुदाय, उद्याने आणि स्टुडिओ मोफत किंवा देणगी-आधारित योग सत्रे आयोजित करतात.
निसर्गाशी अधिक खोलवर जोडले जाण्यासाठी सूर्योदय किंवा सूर्यास्त योग कार्यक्रम पहा.

घरी योगाचा सराव करा(Practice Yoga at Home)
लांब किंवा विशेष योग सत्रासाठी वेळ समर्पित करा.
अष्टांग, विन्यास, कुंडलिनी किंवा यिन योगा सारख्या नवीन शैलीचा प्रयत्न करा.
विश्वसनीय YouTube चॅनेल किंवा अॅपवरून मार्गदर्शित सत्राचे अनुसरण करा.
ध्यान करा(Meditate)
योग केवळ शारीरिक नाही – मूक ध्यानात १०-३० मिनिटे घालवा.
श्वासोच्छवासाचा सराव करा (प्राणायाम).

योगिक तत्वज्ञानावर चिंतन करा(Reflect on Yogic Philosophy)
पतंजलीच्या योगसूत्रांमधून योगाच्या आठ अंगांबद्दल वाचा
अहिंसा (अहिंसा) किंवा संतोष (समाधान) सारख्या संकल्पनांबद्दलची पुस्तके वाचा.
सामूहिक योग सत्र आयोजित करा किंवा सहभाग घ्या( Organize or Attend a Group Session)
तुमच्या परिसरात किंवा कामाच्या ठिकाणी योग सत्र आयोजित करा.
काळजीपूर्वक खा(Eat Min
dfully)
सात्विक (शुद्ध आणि पौष्टिक) जेवण तयार करा—फळे, भाज्या, संपूर्ण धान्य.
प्रक्रिया केलेले अन्न टाळा आणि कृतज्ञता आणि जागरूकतेने खा.
इतरांना योगा करायला प्रोत्साहित( Encourage Yoga with Others)
नवशिक्यांसाठी अनुकूल सत्रासह मित्र किंवा कुटुंबातील सदस्याला योगाची ओळख करून द्या.
InternationalYogaDay वापरून सोशल मीडियावर तुमचा सराव किंवा आवडता पोज शेअर करा.

योगाच्या उद्देशाला पाठिंबा द्या(Support a Yoga Cause)
योगाचा प्रचार करणाऱ्या संस्थांना देणगी द्या किंवा स्वयंसेवा करा.
योगासंबधीत चॅलेज स्विकारा (Try a Yoga Challenge)
२१ दिवसांच्या योग आव्हानात सामील व्हा किंवा नवीन ध्येय निश्चित करा (उदा., एका महिन्यासाठी दररोज योग).
तुमच्या शारीरिक सरावाबरोबर कृतज्ञता किंवा माइंडफुलनेस चॅलेंज घेऊ शकता.
योगा करताना हे लक्षात ठेवा (Disconnect to Reconnect)
तुमच्या योग सरावादरम्यान डिजिटल डिटॉक्स घ्या म्हणजे मोबाईल वापरू नका.
निसर्गात वेळ घालवा—अनवाणी पायाने चालणे, खोल श्वास घेणे, मोकळ्या हवेत योगा करा.