KBC Ishit Bhatt Video Kaushal Inamdar Post : टीव्हीवरील काही लोकप्रिय शोपैकी एक म्हणजे ‘कौन बनेगा करोडपती’. प्रेक्षकांच्या मनोरंजनाबरोबरच हा शो ज्ञानातही भर घालतो. या शोप्रमाणेच होस्ट अमिताभ बच्चन आणि शोमधील स्पर्धकांचीसुद्धा तितकीच चर्चा होत असते. अशातच दोन दिवस झाले, या शोमधील एका १० वर्षांच्या मुलाच्या वर्तणुकीचा व्हिडीओ सोशल मीडियावर व्हायरल होत आहे.
दहा वर्षांचा इशित भट्ट नुकताच ‘कौन बनेगा करोडपती’मध्ये सहभागी झाला होता. हॉट सीटवर पोहोचताच इशित खूप उत्साही दिसला. त्याचा हा उत्साह पाहून प्रेक्षकांना वाटलं की, हा मुलगा खूप प्रतिभावान आहे. पण, गेम सुरू होताच मुलाने अमिताभ बच्चन यांच्याशी उर्मटपणे बोलण्यास सुरुवात केली. त्याचे व्हिडीओ सध्या व्हायरल होत आहेत आणि नेटकरी त्यांच्या प्रतिक्रिया व्यक्त करीत आहेत.
अशातच या सगळ्याबद्दल मराठी संगीतकार कौशल इनामदार यांनी एक पोस्ट शेअर केली आहे. या पोस्टमध्ये ते म्हणतात, “इंटरनेट कधीही विसरत नाही, या उक्तीमध्ये एक कटू शहाणपण लपलंय. इशित भट्ट आणि त्याच्या आई-वडिलांना हे तथ्य पुढचा बराच काळ टोचत राहणार आहे. आता इंटरनेटवर लगेचच यावर प्रतिक्रिया उमटल्या आहेत. ‘कौन बनेगा करोडपती’ या कार्यक्रमात अनेक लहान मुलांबरोबर गुजरातचा इशित भट हा मुलगाही सहभागी झाला होता. प्रश्न ऐकण्याच्या आधीच हा मुलगा काहीसा आगाऊपणे आणि उर्मटपणे उत्तरं देत होता. शेवटी एका प्रश्नाचं उत्तर त्यानं असंच वरवर पाहता, आत्मविश्वास वाटेल अशा उत्साहात दिलं आणि ते साफ चुकलं. हा त्याचा व्यवहार व्हायरल झाला आहे आणि फेसबुक, ट्विटरवरही अनेक लोकांनी यावर प्रतिक्रिया दिल्या आहेत.”
पुढे कौशल इनामदार म्हणतात, “या १० वर्षांच्या मुलाला उर्मट, Obnoxious, Privileged, म्हणण्यापासून त्याला आणि त्याच्या आई-वडिलांना अर्वाच्य शिव्या घालण्यापर्यंत लोकांनी हर तऱ्हेच्या प्रतिक्रिया व्यक्त केल्या आहेत. त्याच्या मीम्सही तयार झाल्या आहेत. मी पहिल्यांदा हा व्हिडीओ पाहिला तेव्हा राग आणि अस्वस्थता यांच्यामधली भावना जाणवली. अमिताभ बच्चन यांच्या लौकिकाचं राहू द्या; परंतु त्यांच्या वयाचा तरी मान राखला जावा, असं सतत वाटत होतं. माझी पत्नी सुचित्रा, जी एक सुविख्यात मानसशास्त्रज्ञ आहे, तिला ही क्लिप दाखवली. तर तिनं ती संपूर्ण क्लिप अतिशय शांतपणे पाहिली आणि ‘या मुलाला ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) हा आजार असावा’, असं म्हणाली.”
पुढे ते सांगतात, “पत्नीच्या या उत्तरामुळे मी ती क्लिप पुन्हा एकदा पाहिली. यावेळी जरा अधिक लक्षपूर्वक आणि अधिक संवेदनशीलतेने पाहिली. नंतर विचारांती काही निरीक्षणं मनातल्या मनात नोंदवली, ती आता तुमच्यापुढे मांडतो. या २० वर्षांत काळ जितक्या झपाट्याने बदलला आहे तितका गेल्या २०० वर्षांतही बदलला नव्हता. आपल्या आयुष्याची गती, असलेली व्यवधानं यांत प्रचंड वाढ झाली आहे. विशेषतः शहरांमधली परिस्थिती फार झपाट्यानं बदलत गेली. घाई अतिसामान्य झाली आहे आणि निवांतपणा मिथक वाटत आहे. ट्रॅफिक, गर्दी, राग, चिडचिड, अधीरता हे सगळंच वाढत गेलं. आधी मीडिया आणि नंतर सोशल मीडिया यांच्या वाढीमुळे ‘विचाराआधी अभिव्यक्ती’ आणि ‘सिद्धीआधी प्रसिद्धी’ अशी झाली. त्यांचा क्रम आणि Hierarchy दोन्ही बदलू लागले.”
पुढे कौशल असं म्हणतात, “जितकं आयुष्य आपल्या हातातून निसटत चाललंय, अशी भावना होते, तितकं ते आपल्या ताब्यात असल्याचा आभास आपण स्वतःच तयार करीत राहतो. त्यातलीच एक गोष्ट म्हणजे, ‘पेरेंटिंग’. आमच्या लहानपणी हे क्रियापद नव्हतं. Parenthood म्हणजे पालकत्व, असं नाव होतं; पण ही काही वेगळी क्रिया आहे, असं नव्हतं. या पेरेंटिंगच्या नावाखाली जो सावळा गोंधळ घातला जातो, त्याला तोड नाही, असं माझं गेल्या काही वर्षांतलं निरीक्षण आहे. सततचं स्टिम्युलेशन असलेल्या स्क्रीनच्या खुराकावर लहान लहान मुलं जेवत असतात. वाचन, खेळ यांचा अभाव. विभक्त कुटुंब असल्यामुळे मोठ्यांशी कसं वागावं याचा वस्तुपाठच या मुलांना मिळत नाही. कुटुंबाबरोबर गप्पा मारणं नाही. अशा नीरस आणि अस्वस्थ वातावरणात अनेक मुलं वाढत आहेत.”
पुढे ते या पोस्टमध्ये म्हणतात, “प्रत्येक पालकाचा आपलं पोर प्रसिद्धीच्या झोतात आल्याशिवाय गत्यंतर नाही, असा समज असते. मग यात ते स्वतःची आणि त्या पोराची फरफट करत असतात. ‘सारेगमप लिट्ल चॅम्प्स’ची निवड करीत असताना मला असे पालक भेटायचेच. पण, एरवीही माझ्या कार्यशाळेत “आमचा राजू/राणी स्टेजवर कधी गाईल?” याची मुलांपेक्षा पालकांना घाई असते आणि असंही नाही की, या क्षेत्रात काही देदीप्यमान अथवा सखोल करावं, अशी त्यांची इच्छा असते. केवळ स्पर्धेत टिकून राहावं याचसाठी ही खटपट.”
पुढे कौशल इनामदार सांगतात, “इशित भट्ट १० वर्षांचा आहे. त्याची क्लिप नीट पाहिली, तर लक्षात येतं की, इतका टोकाचा आगाऊपणा आणि उर्मटपणा स्वभावात येण्यासाठी जे अनुभव यावे लागतात, ते त्याने घेतलेलेही नाहीत. मी अशी अनेक मुलं पाहिलेली आहेत की, त्यांचा आगाऊपणा हा एक प्रकारचा डिफेन्स मेकॅनिझम आहे. तो मुलगा आतून अतिशय घाबरलेला असावा. तो आत्मविश्वासाचा आव आणतोय; पण आतून तो भेदरून गेला आहे. त्याचं हे असं वागणं ही कदाचित मदतीसाठी हाक असावी. शिव्या अनेक जण देतीलच; पण कुणीतरी अशा सगळ्या आई-बापांना जाऊन सांगणं गरजेचं आहे की, ही कृत्रिम प्रसिद्धी आहे. इशितला थेरपीची गरज आहे आणि तुम्हाला थोड्या धीराची.”
कौशल इनामदार यांची फेसबुक पोस्ट
पुढे ते टीकाकारांबद्दल म्हणतात, “जे लोक या मुलावर किंवा त्याच्या आई-वडिलांवर तोंडसुख घेत आहेत, त्यांनाही माझं जरा असं सांगणं आहे की, टाईप करण्यापूर्वी उलटे १०० आकडे मोजा. आपला राग बाहेर काढण्याचे इतर अनेक मार्ग आहेत. सगळ्यांनी जरा दमाने घेण्याची अतोनात गरज आहे. प्रसिद्धीचा प्रकाशझोत पचवण्याकरिता डोळ्यांना अंधाराची तपश्चर्या करावी लागते. नाही तर डोळे मिटले तरी या प्रखरझोताचे अवशेष डोळ्यांना आणि मनाला बोचत राहतात. ‘सर्वांना चांगली बुद्धी दे’ ही प्रार्थना मला या काळात अतिशय सुयोग्य वाटते.”