अंगावर काटा का येतो, हे तुम्हाला माहित आहे का? जाणून घ्या…

अनेकदा वेगवेगळ्या परिस्थितीत माणसं वेगवेगळ्या प्रतिक्रिया देत असतात. कधी भावूक होऊन तर कधी भीतीदायक प्रसंगात तर कधी आश्चर्य वाटेल अशा वेळी अनेकदा अंगावर काटा येतो. पण असं नेमकं होतं तरी काय ज्यामुळे आपल्या शरीरावरचे केस सरळ होतात. चला तर मग या लेखातून आपल्या अंगावर काटा का येतो हे जाणून घेऊया!

थंड हवामान: अंगावर काटा येतो तेव्हा तो शरीर उष्ण ठेवायला मदत करतो. शरीरावरचे लहान केस त्वचेजवळ उष्णता अडकवून ठेवतात.

भीती वाटल्यावर शरीराची नैसर्गिक प्रतिक्रिया: भीती वाटली की आपल्या शरीरावरचे केस सरळ उभे राहतात. ही “लढ किंवा पळ” अशी नैसर्गिक प्रतिक्रिया असते.

तीव्र भावना: आनंद, आठवणी किंवा आश्चर्य वाटल्यावरही अंगावर काटा येऊ शकतो. भावना अनावर झाल्यावर अ‍ॅड्रेनलिन (adrenaline) नावाचं रसायन शरीरात वाढतं, तेव्हा असं होतं.

प्राण्यांची प्रवृत्ती: प्राण्यांना जेव्हा धोका वाटतो, तेव्हा ते आपल्या शरीरावरचे केस उभे करून मोठं दिसण्याचा प्रयत्न करतात. माणसांकडेही ही सवय अजून आहे. पूर्वी जेव्हा मानवांना जंगली प्राण्यांचा सामना करावा लागायचा, तेव्हा ही सवय उपयोगी पडायची.

संगीत आणि कला: काही लोकांना संगीत ऐकल्यावर किंवा भावनिक क्षणी अंगावर काटा येतो. याला “फ्रिसॉन” (frisson) म्हणतात. हे तेव्हा होतं जेव्हा मेंदू डोपामिन (dopamine) नावाचं आनंद देणारं रसायन सोडतो.

लढा किंवा पळा: शरीर ताणतणावावर प्रतिक्रिया देण्यासाठी त्वचेचे स्नायू घट्ट करते. त्यामुळे शरीर धोकादायक परिस्थितीत लवकर प्रतिक्रिया देण्यासाठी तयार होतं.