अफू, गांजा, कोकेन, हेरॉईन हे सर्वपरिचित पदार्थ. यातील अफूपासून गर्द, हेरॉईन तयार होते. मार्फिन हेसुद्धा अफूपासून तयार केले जाते. कोकोच्या पानापासून कोकेन तयार केले जाते. इतर अमली पदार्थामध्ये मेथॅक्युलॉन, अ‍ॅम्फेटामाईन, मेथअ‍ॅम्फेटामाईन आदींचा समावेश होतो. याशिवाय बटण गोळ्या म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या ट्रायनॉक्सच्या गोळ्या, तसेच रेक्सकॉफ या खोकल्यावरील औषधाचा त्यात समावेश होतो.
अफू गुजरातवरून, तर चरस जम्मू-काश्मीरमधून देशभरात विकले जाते. गांजा हा सोलापूर, नाशिक आदी पश्चिम महाराष्ट्रातून आणला जातो, तर कोकेन तस्करीच्या माध्यमातून परदेशातून भारतात आणला जातो, असे अमली पदार्थविरोधी पथकाचे पोलीस उपायुक्त नामदेव चव्हाण यांनी सांगितले.
एलएसडी पेपर हा अमली पदार्थाचा आणखी एक प्रकार. ४० एलएसडी पेपर हे ६० हजार रुपयांना मिळतात. मुंबईत वांद्रे येथे नुकतीच एका तरुणाला एलएसडी पेपर बाळगताना अटक करण्यात आली. गेल्या दोन वर्षांत झालेली ही एकमेव कारवाई होती.
अमली पदार्थविरोधी शाखेचे (आझाद मैदान शाखा) वरिष्ठ पोलीस निरीक्षक सुहास गोखले यांनी सांगितले की, १ गॅ्रम कोकेन हे ३ हजार रुपयांना मिळते, तर हेच १ गॅ्रम एमडी अवघ्या १५० रुपयांना मिळते. म्हणजे ते कोकेनच्या वीसपटीने स्वस्त आहे. ऑनलाइनद्वारे अगदी एका क्लिकवर अगदी घरपोच एमडी पुरवले जाते. हे एमडी एका पुडीत मिळते. १० ते १५ पुडय़ांच्या एका सेटला बुक असे म्हणतात. एमडी घेतल्यावर दोन-दोन दिवस झोप येत नाही. ऊर्जा येते, लैंगिक उत्तेजना वाढते. एमडीचे सेवन करणारा एक वर्षही जगू शकत नाही. मुंबईत पोलिसांच्या अधिकृत आकेडवारीत एकूण ३ जणांचे मृत्यू एमडीमुळे झाले आहेत.
ऑनलाइन मिळणारे अमली पदार्थ ही मुंबई पोलिसांची डोकेदुखी ठरली आहे. सांकेतिक भाषेत त्याचे व्यवहार चालतात. त्यासाठी प्रत्येक अमली पदार्थासाठी एक विशिष्ट कोड तयार करण्यात आला आहे. कोकेनसाठी कोक, गांजासाठी वीड, हशीशसाठी हसत, एमडीसाठी बुक या सांकेतिक शब्दांचा वापर करण्यात येतो. हे रोखण्यासाठी अमली पदार्थविरोधी शाखेने ऑनलाइन ट्रेड सेलची स्थापना केली आहे.
शाळा, महाविद्यालय परिसरात ‘एमडी’ तेजीत
ठाणे : ठाणे, कळवा, मुंब्रा आणि कल्याण भागातील शाळा व महाविद्यालय परिसरात एमडी पावडरचा व्यवसाय तेजीत आहे. ‘बुक’ या नावाने विद्यार्थ्यांमध्ये ही पावडर ओळखली जाते. ठाणे अमली पदार्थविरोधी पथकाचे वरिष्ठ पोलीस निरीक्षक मंदार धर्माधिकारी यांनी आतापर्यंत नऊ ते दहा एमडी पावडर विक्रेत्यांना अटक केली आहे.
नवी मुंबई : एज्युकेशनल हब म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या शहरात अभ्यास करताना झोप येऊ नये म्हणून अमली पदार्थाचे सेवन करण्याची सुरू झालेली पद्धत आता व्यसन बनली आहे. पामबीच हा या दलालांचा अड्डा झाला आहे. नवी मुंबईतही ‘एमडी’ला मागणी असल्याचे पोलीस निरीक्षक राजन जगताप यांनी सांगितले.
पुणे : शहरातील उच्चभ्रू वर्गातील काही व्यक्ती, विद्यार्थी यांच्याकडून व्यसनासाठी गर्दबरोबरच आता केटामाईन, मॅजिक मशरूम यासारख्या अमली पदार्थाची मागणी केली जात आहे. गांजाच्या तस्करीसाठीसुद्धा पुणे एक महत्त्वाचे केंद्र असल्याचे पोलिसांच्या कारवाईवरून दिसून आले आहे. पुण्यातील काही मोठय़ा हॉटेलमध्ये होणाऱ्या पाटर्य़ामध्ये केटामाईन या अमली पदार्थाचा वापर केल्याचे पोलिसांना आढळून आले आहे. याबरोबर तरुणाईला भुरळ पाडणारे वेगवेगळ्या चवीचे हुंडा पार्लरही अनेक हॉटेलमध्ये छुप्या पद्धतीने सुरू आहे.
नाशिक: अफू, चरस, गांजा, भांग यासारख्या पारंपरिक अमली पदार्थाची चलती तर आहेच, आता त्यात ‘हुक्का पार्लर’चा नवीन पदर समाविष्ट झाला आहे. हुक्का पार्लर सध्या बंद असला तरी हुक्क्याचे साहित्य शहरात सहजपणे उपलब्ध होऊ शकते. मध्यवस्तीतील भद्रकाली व गोदा काठालगतचा काही भाग त्यांची विक्री केंद्रे म्हणून ओळखली जातात. अमली पदार्थाच्या विरोधात कारवाईसाठी नाशिक पोलिसात खास विभाग कार्यरत नाही.
नागपूर : मोमीनपुरा, हसनबाग, ताजबाग, सदर, मानकापूर, धरमपेठ, एमआयडीसी, बजेरिया, रेल्वे स्थानक परिसरात प्रामुख्याने अमली पदार्थाची मोठय़ा प्रमाणात विक्री होते. एमडी वा तत्सम अमली पदार्थाची झळ या ठिकाणी अद्याप तरी बसलेली नाही. नागपूरसह विदर्भात अमली पदार्थामध्ये सर्वाधिक प्रमाणात गांजा व गर्द विकले जाते. चरस वापरणाऱ्यांचे प्रमाण अत्यंत कमी आहे. विशिष्ट रॅकेट नसले तरी अनेक छोटे-मोठे विक्रेते मात्र असल्याची माहिती सूत्रांनी दिली.
संकलन : नीलेश पानमंद, विकास महाडिक, श्रीकृष्ण कोल्हे, अनिकेत साठे, किरण राजदेरकर
