केसांना सुंदर बनवण्यासाठी आपण बहुतेकदा केसांची काळजी घेणारी उत्पादने आणि उपचारांवर लक्ष केंद्रित करतो. मात्र, आपण जे खातो ते केसांच्या आरोग्यात महत्त्वाची भूमिका बजावते. आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे, काही दैनंदिन पदार्थ केस पातळ होण्यास आणि गळण्यास कारणीभूत ठरू शकतात. अधूनमधून खाल्ल्याने मोठे नुकसान होण्याची शक्यता कमी असली तरी हे पदार्थ सतत खाल्ल्याने कालांतराने केस गळू शकतात. चला तर हे पदार्थ नेमके कोणते आहेत हे जाणून घेऊयात.
केस गळतीस कारणीभूत ठरणारे तीन पदार्थ
१. साधे कार्बोहायड्रेट्स :रिफाइंड शुगर आणि धान्ये यांसारख्या साध्या कार्बोहायड्रेट्सचे जास्त प्रमाणात सेवन केल्याने केसांच्या आरोग्यावर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो. २०१६ च्या एका अभ्यासात असे सुचवण्यात आले आहे की, या कार्बोहायड्रेट्सने समृद्ध आहारामुळे केसांच्या कूपांना हानी पोहोचते. याव्यतिरिक्त, साखरयुक्त पदार्थांमुळे टाळूतील रक्तवाहिन्या प्रभावित होऊ शकतात, ज्यामुळे केसांची वाढ रोखली जाऊ शकते.
२. मासे :
पारा समृद्ध मासे सामान्यतः प्रथिनांचे आरोग्यदायी स्रोत मानले जातात, परंतु काही प्रकारचे मासे, जसे की ट्यूनामध्ये पारा जास्त प्रमाणात असतो. २०१९ च्या एका केस स्टडीमध्ये असे दिसून आले आहे की, पारा समृद्ध माशांचे जास्त सेवन केल्याने केस गळू शकतात. अशा माशांचे सेवन कमी केल्यास पारा पातळी कमी होते आणि केसांचे आरोग्य सुधारते.
३. साखरयुक्त पेय : एका अभ्यासात साखरेचं जास्त सेवन आणि पुरुषांच्या केसगळतीमध्ये परस्परसंबंध असल्याचे अधोरेखित करण्यात आले आहे. केसगळती नसलेल्या पुरुषांच्या तुलनेत या आजाराने ग्रस्त पुरुष जवळजवळ दुप्पट प्रमाणात साखरयुक्त पेये घेतात.
२०१९ च्या साहित्यिक पुनरावलोकनात असे आढळून आले आहे की, अशा आहारांमुळे वजन कमी झाल्यामुळे शरीरातील पेशींचे वस्तुमान कमी करणाऱ्या व्यक्तींमध्ये केस गळणे होऊ शकते. केस गळण्याचा हा प्रकार अनेकदा तात्पुरता असतो, परंतु तो संतुलित पोषणाचे महत्त्व अधोरेखित करतो.
पौष्टिक कमतरता :
काही जीवनसत्त्वे आणि खनिजांच्या कमतरतेमुळे केस गळू शकतात. उदाहरणार्थ, व्हिटॅमिन डी, बी१२, बायोटिन, फोलेट किंवा रिबोफ्लेविनची कमतरता केस पातळ होण्यास कारणीभूत ठरू शकते. निरोगी केस राखण्यासाठी या पोषक तत्त्वांचे पुरेसे सेवन करणे अत्यंत आवश्यक आहे. केसांच्या आरोग्यासाठी आवश्यक पोषक तत्त्वांनी समृद्ध संतुलित आहार राखणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. तरीही केस गळत असतील तर तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घेणे फायदेशीर ठरू शकते.