Health Special : पेन बिहेवियर म्हणजे काय?

कोणत्याही वेदनेची तीव्रता हा एक पैलू आहे, पण यासारखेच वेदनेचे अनेक पैलू असतात यांना एकत्रितपणे ‘पेन बिहेवियर’ असं म्हणतात. आपण जेव्हा एखाद्या वेदनेच्या उपचारांसाठी डॉक्टरांकडे जातो तेव्हा आपण त्यांना हे ‘पेन बिहेवियर’ व्यवस्थित सांगितलं तर ते आपल्याला अधिक चांगल्या प्रकारे मदत करू शकतात शिवाय आपल्या स्वतःला आपल्या वेदनेचे सूक्ष्म कंगोरे लक्षात येऊन आपण स्वतःच ती अधिक चांगल्या प्रकारे व्यवस्थापित करू शकतो…जेव्हा आपण आपल्या शरीरात एखादी वेदना अनुभवतो तेव्हा त्या वेदनेचं खाली दिलेल्या निकषांवर निरीक्षण करा..

आणखी वाचा

दिल डूबा दिल डूबा गाण्यावर तरुणीचा अश्लील डान्स; स्टेजवरच टी-शर्ट काढलं अन्…VIDEO पाहून नेटकरी भडकले

Eknath Shinde : तुम्ही गृहखातं, विधानसभा अध्यक्षपद मागितलं…

हिवाळा स्पेशल कबाब; चव अशी की एकदा खाल तर खातच रहाल, ही घ्या सोपी मराठी रेसिपी

बापरे! कुटुंबाने अंत्यसंस्कार उरकले अन् पुढच्याच क्षणी शोकसभेत मुलगा जिवंत डोळ्यासमोर उभा; नेमकं काय घडलं?

पाडा पाडा म्हणणाऱ्या पवारांचे उमेदवारच लोक पाडतील; उदयनराजे यांचे टीकास्त्र

विश्लेषण: पत्राचाळ पुनर्विकास प्रकल्प अखेर मार्गी लागणार… विलंब का? लाभ कुणाला मिळणार?

महाराष्ट्र वाहून जाणार की आपली वेगळी वाट आखणार?

हेही वाचा : तापमानातील चढ-उतारामुळे आरोग्याला धोका! आरोग्यतज्ज्ञ सांगताहेत कशी काळजी घ्यावी…

वेदनेची तीव्रता

ही तीव्रता खूपच, खूप जास्त, सहन होण्यासारखं किंवा न सहन होण्यासारखं या शाब्दिक कक्षेत बसवण्यापेक्षा त्याला सरळ सरळ १००% पैकी मार्क द्या, साहजिकच आकडा १००% च्या जितका जवळ असेल तितकी वेदनेची तीव्रता अधिक असेल. यात अजून एक पैलू म्हणजे विशिष्ट काम करताना वेदना अधिक तीव्र होईल किंवा कमी होईल त्यामुळे अॅट रेस्ट वेदनेची तीव्रता १००% पैकी किती आणि विशिष्ट काम करताना किती हे तुम्ही अगदी सहज डॉक्टराना सांगू शकाल.

२४ तासांमधले बदल

आपल्याला जाणवणारी वेदना दिवसातल्या कोणत्या वेळी सर्वाधिक आहे आणि कोणत्या वेळी सगळ्यात कमी आहे याचं निरीक्षण करा, काही वेळा दिवसातल्या कोणत्याच वेळेचा वेदनेवर काहीही परिणाम होणार नाही तस असल्यास ते ही डॉक्टरांना सांगा. काही वेदना या तापमानातील बदलामुळे देखील प्रभावित होतात, वाढलेल्या किंवा कमी झालेल्या तापमानाचा आपल्या वेदनेवर प्रभाव होतोय का याचं निरीक्षण करा.

हेही वाचा : दुसऱ्यांदा ह्रदयविकाराचा झटका येऊ नये म्हणून काय काळजी घ्याल? कोणत्या चाचण्या कराल? वाचा डॉक्टरांचा सल्ला

वेदनेची क्वालिटी

आपल्याला जाणवणार्‍या वेदना या नक्की कशा जाणवतात याचं निरीक्षण करा. जळजळणे, टोचणे, आग होणे, ठसठसणे, कळ येणे, ओढणे, वात येणे, गोळा येणे, चमक निघणे, आखडणे यापैकी आपली वेदना कोणत्या प्रकारात मोडते याचं निरीक्षण करा. तसंच वेदना ही खोलवर जाणवते आहे की वर वर जाणवते आहे याचं निरीक्षण करा. मुंग्या येणं, एखादा भाग सुन्न पडणं हे वेदनेचे प्रकार नसून स्वतंत्र संवेदना आहेत त्यांची वेदनेच्या संवेदनेशी गल्लत करू नका.

अॅक्टिविटी

दैनंदिन आयुष्यातल्या कोणत्या क्रिया करताना वेदना वाढते, कोणत्या शारीरिक स्थितीमध्ये वेदना सर्वाधिक जाणवते याचं निरीक्षण करा, उदाहरणार्थ पायर्‍या चढताना गुडघे दुखतात पण उतरताना तितका त्रास होत नाही, खूप वेळ बसल्यावर उठताना त्रास होतो, खूप वेळ उभं राहिलं की कंबर दुखते इत्यादी.

हेही वाचा : तुम्हाला चहा-कॉफीचे व्यसन आहे का? शरीरावर होणारे वाईट परिणाम, जाणून घ्या 

सामाजिक, भावनिक आणि मानसिक पैलू

कोणत्या भावना आपली वेदना वाढवतात किंवा कमी करतात याचं निरीक्षण करा. उदाहरणार्थ ताण, दुःख, आनंद, राग यामध्ये आपली वेदना वाढते, कमी होते किंवा काहीच बदल होत नाही याचं निरीक्षण करा. आजूबाजूला घडणार्‍य घटना बघून, ऐकून आपली वेदना कशी बदलते याकडे लक्ष द्या, आपला यश, अपयश, कामाचा ताण, नातेसंबंध या गोष्टींचा वेदनेशी दुहेरी संबंध असतो तो प्रत्येक व्यक्तीगणिक वेगळा असतो त्याचं खोलवर निरीक्षण करा.

वर दिलेल्या गोष्टी आपण सजगतेने अनुभवल्या आणि डॉक्टरांना सांगितल्या तर त्यांना आणि आपल्यालाही वेदनेचं प्रभावी व्ययस्थापन करता येणार आहे!