नीला खेडकर
चित्रकला व शालेय साहित्यनिर्मितीत अग्रेसर अशा ‘कॅम्लिन’ समूहाच्या मार्केटिंग विभागप्रमुख रजनी दांडेकर यांचं नुकतंच निधन झालं. यशस्वी उद्योजिका म्हणून प्रसिद्ध असलेल्या दांडेकर यांच्या स्नेही नीला खेडकर यांनी त्यांना वाहिलेली ही श्रद्धांजली.
रजनीला मी प्रथम पाहिलं ते तिच्या लग्नात. २५ सप्टेंबर १९६१ रोजी. १८ वर्षांची सुंदर तरुणी, जणू एखादी अप्सराच! अनंत वर्तकांची मुलगी, माझी मैत्रीण वासंती दांडेकरची वहिनी आणि सुभाषदादाची बायको. सुभाष, शरद आणि आनंद हे तिघे बालमित्र. वासंतीनं सुचवल्यामुळे शरदचं लग्न माझ्याशी त्यानंतर सहा महिन्यांतच झालं. आनंदचं लग्नही त्याच वेळी झालं आणि या तिघांच्या पत्नी- अर्थात आम्ही घट्ट मैत्रिणी झालो. इतकी सुंदर मैत्रीण म्हणून मला रजनीचा खूपच अभिमान वाटायचा.
मुलं थोडी मोठी झाल्यावर रजनी ‘कॅम्लिन’मध्ये जाऊ लागली आणि बघता बघता स्वत:च्या कल्पकतेनं अनेक उपक्रम राबवून खूपच मोठी झाली. तिच्या ‘ऑल इंडिया कलर काँटेक्स’ या उपक्रमात आम्हीही तिच्याबरोबर होतो. शाळाशाळांतून स्पर्धा घेऊन सर्टिफिकेट लिहिणं, शाळांना वाटणं, शाळांच्या याद्या करणं, हे सोपं नव्हतं. पण अतिशय शिस्तीत सर्व कामं ती करून घेत असे. पुढे कॅम्लिननं फॅब्रिक कलर्स काढले. त्या कलर्सनं रंगवलेल्या साडय़ांची प्रदर्शनं भरवली. त्या निमित्तानं आम्ही भारतभर भ्रमंती केली. आम्ही तिघींनी नंतर एक कॅम्लिन बुटिक दुकानही सुरू केलं. तिथे नावाजलेल्या आर्टिस्टनी रंगवलेल्या साडय़ा विक्रीस ठेवल्या होत्या. शिवाय आम्ही तीन जोडपी सतत सहलींना जात असू. सगळी हिलस्टेशन भटकलो असू. या सगळय़ा सहवासामुळे रजनी, नीला आणि मी खूपच जवळ आलो. तिच्या स्वभावातले बारीकसारीक विशेष मला अगदी जवळून बघता आले. ती अतिशय शिस्तप्रिय होती, ‘परफेक्शनिस्ट’ होती. प्रत्येक काम लवकरात लवकर पूर्ण कसं होईल आणि अगदी क्रमवार प्रकारे, कुठेही गडबड, धावपळ न होता, हे ती कटाक्षानं बघत असे. सगळय़ांना समजावून सांगणं, त्यांचं म्हणणं समजून घेणं, हे तिला छान जमत असे. स्वयंपाकांत सुगरण तर होतीच, पण लोणची, पापडासारखे ठेवणीचे पदार्थही उत्तम करत असे. तिचे मोदक खरोखरच बघण्यासारखे असत, १५ पाकळय़ांचे. आणि तिची साडय़ांची खरेदी तर बघतच राहावी अशी. एकापेक्षाएक ‘काँबिनेशनस्’!
२०१५ मध्ये आशीषनं- तिच्या मोठय़ा मुलानं त्याची ‘कॅम्लिन फाइन सायसेस’ (CFS) कंपनी सुरू केली. रवेन्ना, इटलीमध्ये फॅक्टरी बघण्यासाठी आम्हाला नेलं होतं. इतकी धमाल केली.. विनोद करून रात्र रात्र खो खो हसत राहिलो, गडबडा लोळत राहिलो.. कधी इमोशनल होऊन गळय़ांत गळा घालून रड रड रडलो.. अगदी ढसाढसा! पण ती आमची शेवटची ट्रिप ठरली. त्यानंतर मात्र ती एकदमच अबोल झाली. आशिषकडे लोणावळय़ाला हवापालटासाठी गेली. तेव्हा बऱ्याचदा तिला भेटायला गेले, पण एकटक बघत बसायची. आम्ही जुन्या आठवणी काढायचो. पण तिचा प्रतिसाद शून्य असायचा. अशी ही अष्टपैलू, गुणी, माझी अत्यंत लाडकी मैत्रीण २१ जुलै रोजी शांतपणे आमच्यातून निघून गेली. अत्यंत ‘हेल्थी’ आयुष्य जगलेली. शेवटपर्यंत डोळय़ावर चष्मा नाही आला, की एकही दात नाही पडला. सहनशीलतेचा मेरुमणी.. बाळंतपणाच्या कळासुद्धा तोंडातून आवाज न काढता ओठ घट्ट मिटून सहन करणारी.. रजनी, कुठे गेलीस गं! नीला आधीच गेली. आता तुम्ही दोघी वर भेटून मजा करत असाल ना?.. तुझ्या आत्म्याला शांती लाभो, हीच सदिच्छा आणि श्रद्धांजली!
chaturang@expressindia.com