सावंतवाडी: दोडामार्ग तालुक्यात सध्या सहा हत्तींचा वावर असून, त्यामुळे फळबागांचे मोठे नुकसान होत आहे. विशेषतः कोलझर परिसरात हत्ती पुन्हा दिसू लागले आहेत, ज्यामुळे शेतकरी आणि बागायतदार हत्ती पकड मोहीम लांबल्याने प्रचंड नाराज आहेत. गेल्या पंचवीस वर्षांपासून हत्तींच्या उपद्रवामुळे जीवितहानी आणि फळबागांचे नुकसान होत आहे.
वन विभागाने ‘ओंकार’ नावाच्या एका हत्तीला पकडण्याचा निर्णय घेतला असला, तरी अजूनही त्याला पकडण्यासाठी मुहूर्त मिळालेला नाही, ज्यामुळे शेतकऱ्यांमध्ये नाराजी आहे. सध्या दोडामार्ग तालुक्यात दोन पिल्लांसह एकूण सहा हत्ती आहेत, तर कोल्हापूर जिल्ह्यातील चंदगड तालुक्यात दोन हत्तींचा वावर आहे. वन विभागाने फक्त एका हत्तीला पकडण्याचा निर्णय घेतल्याने, दोडामार्ग तालुक्यातील उर्वरित पाच हत्तींबाबत काय निर्णय घेतला जाईल, याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे.
वन विभाग आणि कर्नाटक वन विभागाच्या वरिष्ठ अधिकाऱ्यांनी या संदर्भात अहवाल सादर केला आहे, परंतु हत्ती पकड मोहीम कधी राबवली जाईल, याची तारीख अद्याप जाहीर झालेली नाही.
उपवनसंरक्षक नवलकिशोर रेड्डी यांनी सांगितले की, कोलझर परिसरात हत्ती पुन्हा आले असले तरी, ते परत जातील आणि सावंतवाडी तालुक्यात त्यांचे आगमन होणार नाही याची काळजी घेतली जात आहे.
हत्तींमुळे झालेल्या नुकसानीची भरपाई वाढली:
हत्तींच्या उपद्रवामुळे झालेल्या नुकसानीची भरपाई म्हणून शेतकऱ्यांना गेल्या तीन वर्षांत कोट्यवधी रुपयांची मदत मिळाली आहे. सन २०२२-२३ पासून फेब्रुवारी २०२५ पर्यंत एकूण २६.५१ कोटी रुपयांपेक्षा जास्त रक्कम वाटप करण्यात आली आहे. उपलब्ध आकडेवारीनुसार, दरवर्षी नुकसानग्रस्त प्रकरणांची संख्या आणि वाटप केलेल्या रकमेत वाढ झाली आहे:
२०२२-२३: ३३४ प्रकरणांमध्ये ५६,३६,७२० रुपये (पंचावन्न लाख छत्तीस हजार सातशे वीस रुपये) नुकसान भरपाई देण्यात आली.
२०२३-२४: प्रकरणांची संख्या वाढून ३५५ झाली आणि ८७,९०,०७६ रुपये (सत्याऐंशी लाख नव्वद हजार शहात्तर रुपये) भरपाई देण्यात आली.
२०२४-२५ (फेब्रुवारी २०२५ पर्यंत): नुकसानग्रस्त प्रकरणे लक्षणीय वाढून ३९६ झाली आणि १,२०,८५,८४३ रुपये (एक कोटी वीस लाख पंच्याऐशी हजार आठशे त्रेचाळीस रुपये) इतकी मोठी रक्कम वाटप करण्यात आली. ही आकडेवारी फेब्रुवारी २०२५ पर्यंतची आहे.
या तीन वर्षांची एकत्रित आकडेवारी पाहता, एकूण १०८५ प्रकरणांमध्ये २६,५१,२६,३९ रुपये (सव्वीस कोटी एक्कावन्न लाख सव्वीस हजार तीनशे एकोणचाळीस रुपये) इतकी नुकसान भरपाई शेतकऱ्यांना मिळाली आहे. ही आकडेवारी हत्तींच्या आपत्तींमुळे बागायती,शेतीत होणारे नुकसान आणि त्यावर शासनाच्या मदतीचे महत्त्व दर्शवते. हत्ती पकड मोहीम लांबल्याने शेतकऱ्यांची नाराजी वाढत आहे. याबाबत वन विभागाने अधिक जलद कार्यवाही करावी अशी मागणी केली जात आहे.
