Water Bucket in AC Room: उन्हाळ्यात, जेव्हा तापमान ४० अंशांपेक्षा जास्त असते, तेव्हा एअर कंडिशनर (एसी) वरदानापेक्षा कमी वाटत नाही. विशेषतः भारतासारख्या देशांमध्ये, जिथे पंखे आणि कूलर कधीकधी उष्णतेमुळे निकामी होतात, तिथे एसी हा एकमेव आधार वाटतो. पण तुम्हाला कधी असं वाटलं आहे का की एसी चालवल्याने खोलीतील हवा थंड होते, पण त्याच वेळी एक विचित्र कोरडेपणा देखील येतो? या कोरडेपणाचा परिणाम केवळ तुमच्या घशावर आणि त्वचेवरच होत नाही, तर त्याकडे दीर्घकाळ दुर्लक्ष करणे आरोग्यासाठीही हानिकारक ठरू शकते.
अशा परिस्थितीत, एक अतिशय सोपा घरगुती उपाय खूप प्रभावी ठरू शकतो – खोलीत पाण्याने भरलेली बादली किंवा वाटी ठेवा. इंडियन एक्सप्रेसने बंगळुरूच्या कावेरी हॉस्पिटलमधील श्वसन औषध विभागातील मुख्य सल्लागार पल्मोनोलॉजिस्ट डॉ. शिवकुमार यांच्याशी जेव्हा संवाद साधला तेव्हा त्यांनी ही कल्पना खूप उपयुक्त असल्याचे सांगितले.
खोलीतील आर्द्रता का महत्त्वाची आहे?
डॉ. शिवकुमार स्पष्ट करतात की जेव्हा आपण सतत एसी वापरतो तेव्हा खोलीतील आर्द्रता कमी होते. खरं तर, हवा थंड करताना, एसी त्यात असलेली आर्द्रता देखील शोषून घेतो. याचा परिणाम असा होतो की खोलीतील हवा खूप कोरडी होते. यामुळे नाक कोरडे पडू लागते, घसा खवखवायला लागतो आणि त्वचेवर खाज सुटते किंवा कोरडेपणा जाणवतो.
बादलीत पाणी ठेवण्याचा काय उपयोग?
डॉ. शिवकुमार यांच्या मते, जर खोलीत बादली किंवा स्टीलच्या प्लेटमध्ये पाणी ठेवले तर त्यातून पाणी हळूहळू बाष्पीभवन होऊ शकते आणि खोलीतील आर्द्रता थोडीशी संतुलित करू शकते. ही पद्धत ह्युमिडिफायरइतकी प्रभावी नाही, परंतु लहान किंवा मध्यम आकाराच्या खोल्यांमध्ये ती खूप आराम देऊ शकते. विशेषतः जेव्हा हवा खूप कोरडी दिसते.
कोरड्या हवेत दीर्घकाळ राहण्याचे दुष्परिणाम काय आहेत?
जर तुम्ही सतत कोरड्या वातावरणात राहत असाल तर त्याचा तुमच्या आरोग्यावर परिणाम होऊ शकतो. डॉक्टरांचे म्हणणे आहे की जास्त कोरडी हवा दमा आणि ब्राँकायटिस सारखे श्वसनाचे आजार वाढवू शकते. ज्यांना आधीच श्वास घेण्यास त्रास होत आहे त्यांच्यासाठी हे आणखी धोकादायक ठरू शकते. तसेच, त्वचेतील ओलावा संपल्यावर एक्झिमासारख्या समस्या देखील वाढू शकतात. नाकाचा आतील थर कोरडा पडू लागतो, ज्यामुळे नाकातून रक्तस्त्राव होऊ शकतो आणि बाह्य धूळ आणि घाणीपासून शरीराची नैसर्गिक संरक्षण देखील कमकुवत होते.
कोरडेपणा कमी करण्यासाठी तुम्ही आणखी काय करू शकता?
डॉ. शिवकुमार काही इतर सोपे उपाय सांगतात ज्यांच्या मदतीने तुम्ही तुमच्या खोलीतील हवा संतुलित ठेवू शकता.
ह्युमिडिफायर वापरा: जर घरात लहान मुले किंवा वृद्ध लोक असतील तर बादलीऐवजी इलेक्ट्रॉनिक ह्युमिडिफायर वापरणे चांगले. याच्या मदतीने तुम्ही आर्द्रतेची पातळी नियंत्रित करू शकता.
स्वतःला हायड्रेटेड ठेवा: शक्य तितके जास्त पाणी प्या जेणेकरून शरीर आतून हायड्रेटेड राहील.
मॉइश्चरायझिंग त्वचेची काळजी घ्या: त्वचा कोरडी होऊ नये म्हणून आंघोळीनंतर मॉइश्चरायझर लावा.
खोलीत हवा येऊ द्या: शक्य असेल तेव्हा, ताजी हवा आत येण्यासाठी खिडकी किंवा दरवाजा थोड्या काळासाठी उघडा.
तुमचा एसी नियमितपणे सर्व्हिसिंग करा: जर एसी स्वच्छ केला नाही तर त्यात धूळ साचते, ज्यामुळे हवा आणखी कोरडी आणि अशुद्ध होते.
उन्हाळ्यात एसी निश्चितच आराम देतो, परंतु जर खोलीतील आर्द्रतेची काळजी घेतली नाही तर त्याचा शरीरावर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो. अशा परिस्थितीत, खोलीत पाण्याची बादली ठेवणे यासारखी एक छोटीशी खबरदारी तुम्हाला अनेक मोठ्या समस्यांपासून वाचवू शकते. यामुळे केवळ त्वचा आणि श्वसनाच्या समस्या कमी होत नाहीत तर तुमच्या घराचे वातावरण अधिक निरोगी बनते.